PRAWA OSÓB POKRZYWDZONYCH PRZESTĘPSTWEM

POLSKA KARTA PRAW OFIAR
Ofiary przestępstw powinny być traktowane z szacunkiem, w sposób taktowny i profesjonalny, bez dyskryminacji w jakiejkolwiek formie,
na przykład ze względu na rasę, kolor skóry, pochodzenie etniczne lub społeczne, cechy genetyczne, język, religię lub przekonania, poglądy polityczne lub wszelkie inne poglądy, przynależność do mniejszości narodowej, majątek, urodzenie, niepełnosprawność, wiek, płeć, ekspresję i tożsamość płciową, orientację seksualną, status pobytowy czy stan zdrowia. 
We wszelkich kontaktach z właściwym organem działającym w ramach postępowania karnego i wszelkimi służbami mającymi kontakt
z ofiarami, takimi jak służby udzielające wsparcia ofiarom lub świadczące usługi w zakresie sprawiedliwości naprawczej, należy brać pod uwagę sytuację osobistą, najpilniejsze potrzeby, wiek, płeć, ewentualną niepełnosprawność oraz poziom dojrzałości ofiar przestępstw, przy pełnym poszanowaniu ich integralności fizycznej, psychicznej i moralnej. 
Ofiary przestępstw powinny być chronione przed wtórną i ponowną wiktymizacją, zastraszaniem oraz przed odwetem, powinny otrzymać odpowiednie wsparcie ułatwiające odzyskanie równowagi oraz uzyskać należyty dostęp do wymiaru sprawiedliwości.

Osoby pokrzywdzone przestępstwem mają przyznane prawa, których przestrzeganie służyć ma ochronie ich interesów oraz zaspokojeniu ich potrzeb oraz łagodzeniu skutków przestępstwa i pomocy w powrocie do stanu równowagi sprzed popełnienia przestępstwa. Prawa osób pokrzywdzonych określone są w systemach legislacyjnych poszczególnych krajów, a także na poziomie międzynarodowym, jak
na przykład zapisy Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw. Polska przyjęła zapisy Dyrektywy.

W tym miejscu możesz zapoznać się z wykazem wybranych praw, które jako osoba pokrzywdzona przestępstwem posiadasz. Pamiętaj, że poniższa lista nie zawiera wszystkich praw, które Ci przysługują.

W przypadku gdy któreś prawo nie jest respektowane, osoba pokrzywdzona przestępstwem powinna zgłosić ten fakt jednostkom odpowiedzialnym za ich przestrzeganie.

OZPOPP Subvenia Victima oraz inne organizacje pozarządowe zajmujące się pomocą osobom pokrzywdzonym przestępstwem mogą pomóc Ci w egzekwowaniu swoich praw, między innymi poprzez dostarczenie Ci informacji i wyjaśnień. Należy jednak zaznaczyć OZPOPP Subvenia Victima i wiele innych organizacji nie reprezentuje osób pokrzywdzonych w toku postępowania karnego.
Pamiętaj, że dzieci (osoby poniżej 18 roku życia) oraz osoby pokrzywdzone z grupy tzw. wrażliwej (np. pokrzywdzeni określonymi przestępstwami, jak np.: przestępstwa przeciwko wolności seksualnej, mają prawo do szczególnej ochrony i pomocy.

Masz prawo do znajomości swoich praw! 
Dlatego masz prawo oczekiwać zarówno od przedstawicieli organów ścigania (policja, prokuratura), jak i przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości (sąd), pełnych i zrozumiałych informacji o Twoich prawach.

Jeżeli poszukujesz pełnej i zrozumiałej informacji o przysługujących Ci prawach, możesz zgłosić się do organizacji świadczących bezpłatną pomoc w ramach Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym Przestępstwem. Organizacje te znajdziesz na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości: http://pokrzywdzeni.gov.pl/siec-pomocy/

Możesz także skontaktować się z Ogólnopolskim Związkiem Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem Subvenia Victima: ul. Energetyków 10, 70-656 Szczecin, tel. 91 4 330 339, e-mail: contactus@subvenia.pl

WYBRANE PRAWA POKRZYWDZONYCH W ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W SZCZEGÓLNEJ SYTUACJI

W postępowaniu przygotowawczym, jak i w postępowaniu sądowym masz prawo złożyć wniosek o wyznaczenie Ci pełnomocnika z urzędu, jeżeli wykażesz, że Twoja sytuacja majątkowa, rodzinna nie pozwala na poniesienie kosztów pełnomocnika z wyboru. Jeśli otrzymałeś wezwanie do policji, prokuratury lub sądu na przesłuchanie a nie możesz się stawić z ważnych przyczyn np. znaczna odległość od Twojego miejsca zamieszkania, trudna sytuacja rodzinna lub choroba, konieczność opieki nad niepełnosprawnym) masz prawo złożyć wniosek o przesłuchanie Cię w drodze pomocy prawnej przez organ procesowy najbliższy Twego miejsca zamieszkania, albo w miejscu twojego zamieszkania. Jeżeli jesteś osobą nieporadną, w szczególności ze względu na wiek lub stan zdrowia, Twoje prawa w postępowaniu karnym może wykonywać osoba, pod której pieczą pozostajesz (np. małżonek, dorosłe dzieci, a nawet osoba obca, która się Tobą opiekuje). Jeżeli jesteś osobą najbliższą dla oskarżonego (np. matka, dziecko, dziadek, rodzeństwo, konkubent, bratowa) masz prawo do odmowy składania zeznań, co powoduje, że Twoje dotychczas złożone zeznania nie mogą być ujawnione i służyć za dowód. Jeżeli pozostajesz z oskarżonym w szczególnie bliskich stosunkach osobistych (przyjaźń, narzeczeństwo) masz prawo złożyć wniosek o zwolnienie Cię od złożenia zeznań. Tyle że niezłożenie wyżej wymienionego wniosku nie zwalnia Cię automatycznie od składania zeznań, a decyduje o tym dopiero postanowienie sądu lub prokuratora. Jeżeli jesteś przesłuchiwany przez sąd, a uważasz, że obecność oskarżonego na rozprawie mogłaby wpłynąć krępująco na Twoje zeznania (z powodu strachu, obawy zemsty, skrępowanie) możesz złożyć wniosek o przesłuchanie Cię pod nieobecność oskarżonego. Wówczas Twoje zeznania zostaną oskarżonemu odczytane, a oskarżony ma prawo zadawania Ci pytań za pośrednictwem sądu. Jeżeli zamieszkujesz wspólnie z osobą wobec której toczy się postępowanie o popełnienie przestępstwa z użyciem przemocy na Twoją szkodę , a obawiasz się z jego strony ponownego popełnienia przestępstwa z użyciem przemocy wobec Ciebie (zwłaszcza, gdy oskarżony groził popełnieniem tego przestępstwa), masz prawo zwrócić się do prokuratora albo policji o nakazanie sprawcy opuszczenia zajmowanego wspólnie z Tobą mieszkania. Jeżeli istnieje uzasadniona obawa, że oskarżony popełni na Twoją szkodę ponowne przestępstwo, masz prawo zwrócić się do prokuratora o zastosowanie wobec oskarżonego dozoru policji połączonego z zakazem zbliżania się do Ciebie, albo kontaktu z Tobą .

otwarty

PRAWA DZIECI POKRZYWDZONYCH PRZESTĘPSTWEM

Przepisy, które nakazują w postępowaniu karnym szczególną ochronę dzieci pokrzywdzonych przestępstwem to: Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 2013 roku w sprawie sposobu przygotowania przesłuchania przeprowadzonego w trybie określonym w art. 185a–185c Kodeksu postępowania karnego. Artykuł 185a § 1–3 kpk określa ochronne warunki udziału w przesłuchaniu dzieci poniżej 15 roku życia w sprawach o przestępstwa popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej lub określone w rozdziałach XXIII, XXV i XXVI Kodeksu karnego. Te szczególne warunki to: yypokrzywdzonego, który w chwili przesłuchania nie ukończył 15 lat, przesłuchuje się w charakterze świadka tylko wówczas, gdy jego zeznania mogą mieć istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy; yyco do zasady jednorazowość przesłuchania; yyprzeprowadzenie przesłuchania przez sąd na posiedzeniu (w postępowaniu przygotowawczym w trybie art. 329 § 1 kpk); yyograniczony wykaz osób uprawnionych do uczestnictwa w przesłuchaniu; yymożliwości udziału w przesłuchaniu rodzica lub pełnoletniej osoby, którą wskaże dziecko (pod warunkiem iż to nie wpłynie na ograniczenie swobody wypowiedzi pokrzywdzonego dziecka); yyobowiązkowy udział biegłego psychologa; yyobowiązkowe utrwalanie przebiegu przesłuchania za pomocą urządzania rejestrującego obraz i dźwięk; yyobowiązek przeprowadzenia przesłuchania w specjalnie przygotowanym do tego celu pomieszczeniu. WAŻNE: Zdaniem wielu ekspertów, każde dziecko (czyli osoba poniżej 18 roku życia), niezależnie od tego, jakim przestępstwem została dotknięta, powinna być przesłuchiwana zgodnie z powyższym, tzw. bezpiecznym trybem i w przyjaznym miejscu. Dlatego też masz prawo wnosić o przesłuchanie dziecka –osoby pokrzywdzonej przestępstwem (ale także świadka przestępstwa) zgodnie z art. 185a § 1-3 kpk z uwagi na uzasadnioną obawę, że przesłuchanie w innych warunkach mogłoby wywrzeć negatywny wpływ na stan psychiczny dziecka (zgodnie z art. 185 a § 4 kpk)

otwarty

PRAWA POKRZYWDZONEGO DO OCHRONY

W dniu 8 kwietnia 2015r. weszła w życie Ustawa o ochronie i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka. Ustawa ta jasno określa zasady, warunki i zakres stosowania środków ochrony i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka oraz osób im najbliższych, biorących udział w postępowaniu karnym i karnym skarbowym, jeżeli istnieje zagrożenie dla ich życia lub zdrowia. Do środków ochrony i pomocy należą: ochrona na czas czynności procesowej, która może byćudzielona  w przypadku zagrożenia dla Twojego życia lub zdrowia. Ochrona ta może polegać na obecności funkcjonariusza Policji w Twoim pobliżu w trakcie czynności procesowej z Twoim udziałem, w drodze do miejsca przeprowadzenia tej czynności lub w drodze powrotnej. ochrona osobista, która może zostać udzielona w przypadku wysokiego stopnia zagrożenia Twojego życia lub zdrowia, w związku z postępowaniem karnym lub karnym skarbowym, jeżeli zachodzi konieczność długotrwałej ochrony, między innymi w sprawach o przestępstwa określone w art. 197 § 1 i 2 (zgwałcenie) oraz art. 207 (znęcanie) ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku, - Kodeks karny, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach także w innych sprawach. Ochrona osobista może polegać na; stałej lub czasowej obecności funkcjonariuszy Policji w Twoim pobliżu czasowej obserwacji Ciebie i otoczenia, w którym przebywasz na wskazaniu Tobie bezpiecznych miejsc przebywania, czasu i bezpiecznego sposobu przemieszczania się. na określeniu zakresu, warunków i sposobu kontaktowania się z innymi osobami. pomoc w zakresie zmiany miejsca pobytu, która może zostać udzielona w przypadku wysokiego stopnia zagrożenia Twojego życia lub zdrowia w związku z postępowaniem karnym lub karnym skarbowym, jeżeli zachodzi konieczność długotrwałej ochrony, a inne środki ochrony i pomocy mogą być niewystarczające w sprawach, w których rozpoznanie w pierwszej instancji należy do właściwości sądu okręgowego, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach także w innych sprawach. Jeśli udzielono Tobie pomocy w zakresie zmiany miejsca pobytu a nie posiadasz źródeł utrzymania ani nie możesz podjąć pracy z powodu zagrożenia Twojego życia lub zdrowia, można udzielić Tobie pomocy finansowej, przeznaczonej na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych, pokrycie całości lub części tymczasowego udostępnienia lokalu mieszkalnego lub wynajęcia mieszkania, a także pokrycie kosztów uzyskania świadczeń opieki zdrowotnej, jeżeli nie podlegasz obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu. Środków ochrony i pomocy udziela Komendant Wojewódzki (Stołeczny) Policji, w którego okręgu mają miejsce pobytu: pokrzywdzony, świadek lub osoby im najbliższe, wobec których ma być stosowany środek ochrony lub pomocy. Środków tych udziela się na Twój pisemny wniosek złożony za pośrednictwem organu prowadzącego czynności operacyjno – rozpoznawcze (Policja) albo postępowanie sprawdzające lub postępowanie przygotowawcze (Prokuratura lub Policja) albo Sądu. Również wymienione powyżej organy mogą wystąpić z takim wnioskiem, który musi być jednak złożony za Twoją zgodą. Po wpłynięciu Twojego wniosku do Komendanta Wojewódzkiego (Stołecznego) Policji, zostanie on poddany ocenie pod kątem okoliczności uzasadniających udzielenia środków ochrony i pomocy, odpowiednio do występującego stopnia zagrożenia. Decyzję o udzieleniu bądź odmowie udzielenia omawianych środków ochrony wydaje właściwy komendant Policji w terminie nie dłuższym niż 14 dni, a o wydanej decyzji zostaniesz niezwłocznie powiadomiony. Jeżeli odmówiono Tobie udzielenia środków ochrony i pomocy, możesz w terminie 7 dni od dnia powiadomienia o odmowie, złożyć wniosek do ponownego rozpatrzenia. Natomiast, jeśli w międzyczasie nie pojawiły się nowe okoliczności uzasadniające przyznanie przedmiotowych środków ochrony i pomocy, wniosek nie będzie rozpatrywany. Kolejnym ważnym elementem omawianej ustawy, jest pomoc psychologiczna z której będziesz mógł skorzystać, już na etapie czynności operacyjno – rozpoznawczych albo w czasie postępowania sprawdzającego lub przygotowawczego bądź na etapie postępowania sądowego. Pomoc ta jest świadczona przez podmioty, które uzyskały na ten cel dotację z Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Przed rozpoczęciem stosowania środków ochrony lub pomocy będziesz musiał złożyć właściwemu komendantowi Policji pisemne zobowiązanie do przestrzegania zasad i zaleceń  w zakresie udzielonej ochrony i pomocy oraz wykonywania obowiązków ciążących na Tobie z mocy ustawy.

otwarty

PRAWO DO BYCIA WYSŁUCHANYM

Jeżeli zostałeś pokrzywdzony przestępstwem pamiętaj, że masz prawo poinformować o tym fakcie organy ścigania. Zostaniesz wówczas wysłuchany przez funkcjonariuszy policji lub prokuratora i będziesz mógł opowiedzieć o tym zdarzeniu, jego okolicznościach i sprawcy jeżeli jest Ci znany. Masz również prawo do uzyskania odpowiedniej pomocy ze strony tych organów, a także do skorzystania z bezpłatnej pomocy psychologicznej i prawnej, jeżeli będzie to konieczne. Jeżeli policja lub prokurator zadecydują o wszczęciu postępowaniaprzygotowawczego (dochodzenia lub w przypadku poważniejszych przestępstw śledztwa) w celu złapania sprawcy przestępstwa, możesz zostać przesłuchany ponownie przez policję lub prokuratora jeżeli będą potrzebowali dopytać Ciebie o jakieś okoliczności zdarzenia. Będziesz miał także możliwość powiedzieć na spokojnie o tym co się wydarzyło, i jeżeliwcześniej zapomniałeś o jakichś szczegółach to będziesz mógł teraz uzupełnić swoje zeznania i o wszystkim opowiedzieć. Kiedyw wyniku prowadzonych przez policję lub prokuratora działań sprawca przestępstwa został złapany i a następnie oskarżony, zostaniesz wezwany do sądu w celu odpowiedzi na pytania sądu, prokuratora a także obrońców. Jeżeli zostałeś pokrzywdzony przestępstwem o charakterze seksualnym, nie wstydź się poinformować o tym organy ścigania. Będziesz pytany tylko o najważniejsze informacje takie jak data i miejsce zdarzenia, sprawca przestępstwa, ewentualni świadkowie, bez potrzeby szczegółowego relacjonowania przebiegu tego zdarzenia. Jeżeli zajdzie potrzeba abyś został następnie przesłuchany jako świadek, nastąpi to na specjalnie wyznaczonym do tego posiedzeniu które będzie przeprowadzone przez sąd, bez obecności sprawcy tego zdarzenia.Nie będziesz musiał występować na ewentualnej rozprawie. Zostanie wtedy jedynie odtworzony zapis dźwiękowy Twojego wcześniejszego przesłuchania przed sądem. Osoby, które zostały pokrzywdzone przestępstwem z użyciem przemocy, pozbawienia wolności, handlu ludźmi, znęcania lub groźby czy też np. utrwalenia nagiego wizerunku bez zgody tej osoby a w chwili tego zdarzenia nie miały ukończonych 15 lat są objęte szczególna ochroną – przesłuchanie odbywa się co do zasady tylko jeden razi jest przeprowadzane przez sąd z udziałem psychologa w specjalnie przygotowanym do tego pomieszczeniu – w ramach tzw. „niebieskiego pokoju”.Obecność sprawcy na tym przesłuchaniu jest zabroniona. Podobne warunki postępowania mogą zostać także zastosowane w przypadku niepełnoletnich pokrzywdzonych, które jednak ukończyły już 15 lat, jeżeli jest to konieczne z uwagi na ich stan psychiczny.

otwarty

PRAWA POKRZYWDZONEGO W PRZYPADKU ODMOWY WSZCZĘCIA POSTĘPOWANIA LUB UMORZENIA POSTĘPOWANIA KARNEGO

Jeżeli zostałeś pokrzywdzony przestępstwem i poinformowałeś o tym organy ścigania, policja lub prokurator przystąpią do działań w celu złapania sprawcy tego czynu. Może się tak jednak zdarzyć, ze prokurator lub policja odmówi wszczęcia postępowania przygotowawczego (dochodzenia lub w przypadku poważniejszych przestępstw śledztwa). Nastąpi to w drodze wydania postanowienia o odmowie wszczęcia dochodzenia/śledztwa. Możliwa jest też sytuacja, że postępowanie zostanie wszczęte, ale po zebraniu dowodów i przesłuchaniu świadków prokurator uzna, że informacje które udało się uzyskać podczas prowadzonego dochodzenia/śledztwa nie dają podstaw do uznania, że popełniono przestępstwo. Wówczas wydaje się postanowienie o umorzeniu postępowania. Pamiętaj, że zarówno w pierwszym jak i drugim wskazanym przypadku obowiązkiem organów ścigania jest poinformować Cię o takim fakcie poprzez doręczenie Ci odpisu takiego postanowienia. Będzie się w nim znajdowało również pouczenie o możliwości zaskarżenia takiej decyzji. Masz na to 7 dni.Masz bowiem prawo do złożenia zażalenia na to postanowienie do sądu. Wówczas możesz się domagać umożliwienia zapoznania się z zebranym w trakcie prowadzonego dochodzenia/śledztwa materiałem dowodowym zebranym w aktach sprawy. Jeżeli złożysz zażalenie sąd następnie przeprowadzi kontrolę działań prokuratora lub policji i zadecyduje, czy wydana decyzja była słuszna czy też należy ją uchylić i nakazać organom ścigania podjęcie konkretnych, wskazanych przez sąd działań czy też zebrania dodatkowych dowodów. Istotne jest to, że postanowienie zostanie Ci doręczone na adres jaki wskazałeś organom ścigania jako Twój adres do doręczeń. Jeżeli więc od tego momentu zmieniłeś adres zamieszkania, poinformuj o tym niezwłocznie organ prowadzący postępowanie. Musisz też wiedzieć, że jeśli jako osoba pokrzywdzona, która złożyła zawiadomienie o przestępstwie, nie zostaniesz w ciągu 6 tygodni powiadomiony o wszczęciu albo odmowie wszczęcia dochodzenia/śledztwa, masz prawo wnieść zażalenie do Prokuratora nadrzędnego albo prokuratora powołanego do nadzoru nad organem, któremu złożono zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Zażalenie to musi zostać rozpatrzone najpóźniej w terminie 30 dni. 

otwarty

PRAWO DO MEDIACJI

Jako osoba pokrzywdzona przestępstwem masz prawo zainicjowania postępowania mediacyjnego ze sprawcą. Mediacja jest dobrowolnym sposobem rozwiązywania konfliktów, który daje możliwość nawiązania dialogu pomiędzy sprawcą przestępstwa a pokrzywdzonym, wyjaśnienia spornych kwestii i osiągania porozumienia. Postępowanie mediacyjne prowadzone jest przez bezstronnego i neutralnego profesjonalnego mediatora. Do mediacji może was skierować sąd lub referendarz sądowy a jeżeli sprawa jest na etapie postępowania przygotowawczego (czyli dochodzenia lub śledztwa) prokurator lub inny organ prowadzący to postępowanie. Również sam możesz wyjść z inicjatywą przeprowadzenia mediacji, podobne prawo przysługuje także sprawcy przestępstwa. Pamiętaj, że mediacja zostanie podjęta tylko wówczas, jeżeli obie strony wyrażą na to zgodę. Mediatorzy są specjalnie wyszkoleni w zakresie prowadzenia mediacji a ich zadaniem jest wspieranie i łatwianie komunikacji między uczestnikami tego procesu, czyli ofiarą a sprawcą przestępstwa. Mediacja pomoże Ci wyrazić swoje problemy i uczucia związane z przestępstwem a także wyzbyć się lęku przed sprawcą, który z kolei będzie miał szansę na zrozumienie, że wyrządził komuś krzywdę i zadośćuczynienia za wyrządzone przez siebie zło. Proces mediacji jest bezpłatny, poufny i dobrowolny. Pamiętaj, że na każdym etapie mediacji będziesz mógł się z niej wycofać bez żadnych negatywnych konsekwencji. Mediatora obejmuje tajemnica w związku z okolicznościami o których dowiedział się w toku mediacji, i nie może być później przesłuchiwany w tym zakresie przed sądem. Podczas mediacji będziesz miał możliwość zawrzeć ugodę ze sprawcą przestępstwa, która może obejmować np. wypracowany ze sprawcą sposób naprawienia szkody. W przypadku wypracowania ugody, sprawa toczy się dalej ale wynik mediacji będzie miał wpływ na jej dalszy rozwój i wynika w przypadku lżejszych przestępstw może doprowadzić nawet do umorzenia postępowania karnego. Co istotne, będzie to mogło nastąpić na Twój wniosek. Mediacja nie jest okazaniem słabości ze strony ofiary, a wręcz odwrotnie – jest wyrazem chęci uczestnictwa w podejmowaniu rozstrzygnięć które jej dotyczą. Z pomocą profesjonalnego mediatora będziesz mógł wyzbyć się lęku spowodowanego zdarzeniem i wypracować taki sposób naprawienia szkody, który będzie satysfakcjonował obie strony mediacji.

otwarty

PRAWO DO POMOCY PRAWNEJ

​ Dostęp do wymiaru sprawiedliwości jest równy dla wszystkich, bez względu na wyznanie, pochodzenie, wykształcenie czy też majętność.  Każdy ma również prawo do uzyskania fachowej pomocy prawnej ze strony adwokata lub radcy prawnego. Jeżeli jesteś pokrzywdzony przestępstwem i występujesz w postępowaniu karnym w charakterze pokrzywdzonego masz prawo do ustanowienia profesjonalnego pełnomocnika będącego adwokatem lub radcą prawnym. Będzie on dbał o Twoje interesy w tym postępowaniu, może Cię także reprezentować jeżeli zdecydujesz się działać w sprawie jako oskarżyciel posiłkowy (czyli jako dodatkowy oskarżyciel obok oskarżyciela publicznego – prokuratora). W postępowaniu przygotowawczym (czyli dochodzeniu lub śledztwie) może Ci zostać wyznaczony pełnomocnik z urzędu, jeżeli nie stać Cię na poniesienie kosztów wynagrodzenia dla pełnomocnika. W tym celu będziesz musiał wykazać, że nie jesteś w stanie pokryć kosztów wynagrodzenia dla pełnomocnika bez niekorzystnych skutków finansowych dla siebie lub swojej rodziny. Koszty wynagrodzenia dla adwokata lub radcy prawnego pokrywa wówczas Skarb Państwa. Jeżeli z kolei sprawa jest już na etapie postępowania sądowego a nie masz pełnomocnika z wyboru, to sąd na twój wniosek wyznaczy Ci pełnomocnika z urzędu. Musisz wiedzieć, że wówczas nie ma już żadnych wymogów od których zależałoby wyznaczenie Ci pełnomocnika, jak w przypadku postępowania przygotowawczego. Pełnomocnik może też być wyznaczony do konkretnej czynności procesowej – np. do sporządzenia apelacji od wyroku sądu I instancji.

otwarty

PRAWA OSÓB POKRZYWDZONYCH PRZESTĘPSTWEM ZE SZCZEGÓLNYMI POTRZEBAMI OCHRONY

Pokrzywdzeni ze szczególnymi potrzebami ochrony toosoby, które ze względu na ich cechy osobiste, rodzaj lub charakter przestępstwa którego doświadczyli i  okoliczności, w których to nastąpiło, są szczególnie narażone na negatywne konsekwencje tych zdarzeń, powtórne popełnienie przestępstwa względem nich, ryzyko zastraszania lub odwetu. Osoby te zatem wymagają szczególnej opieki, zwłaszcza w odniesieniu do poziomu ich ochrony. Każda taka sytuacjawinna być wówczas rozpatrywana na podstawie indywidualnego przypadku i okoliczności. Wszelkie czynności przeprowadzane z pokrzywdzonymi o szczególnych potrzebach ochrony powinny być wykonywane przez przeszkolony personel, a jeśli pokrzywdzony musi być przesłuchiwana więcej niż raz, co do zasady powinno być to przeprowadzone przez tę samą osobę. Gdy jest to konieczne, aby uniknąć kontaktu wzrokowego między pokrzywdzonym a sprawcąnp. podczas czynności okazania, należy te czynności przeprowadzić tak, aby wyłączyć możliwość rozpoznania ofiary przez sprawcę przestępstwa. Podobne zasady mogą być wdrożone w przypadku świadków, którzy występując przed sądem mogą być narażeni na niebezpieczeństwo odwetu ze strony sprawcy lub innych ludzi z nim związanych. Jeżeli znajdujesz się w takiej sytuacji, sąd lub prokurator mogą zastosować takie środki które uniemożliwią ujawnienie twojej tożsamości podczas udziału w czynnościach, np. poprzez przeprowadzenie przesłuchania na odległość, przy użyciu urządzeń technicznych to umożliwiających. W niektórych przypadkach Twoje przesłuchanie może się również odbywać z wyłączeniem jawności – bez udziału publiczności, jeżeli jego przeprowadzenie mogłoby naruszyć Twój interes prywatny – np. dotyczy Twoich intymnych kontaktów. Pokrzywdzeni, którzy ze względu na charakter lub okoliczności przestępstwa wymagają szczególnych potrzeb ochrony mają także prawo do specjalistycznej pomocy psychologa, pracownika socjalnego czy tez organizacji powołanych w celu świadczenia pomocy pokrzywdzonym przestępstwem.

otwarty

PRAWAOSÓB POKRZYWDZONYCH PRZESTĘPSWTEM ZAMIESZKU JĄCYCH W INNYM PAŃSTWIE CZŁONKOWSKIM UE

Jeżeli zostałeś pokrzywdzony przestępstwem na terenie innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, to jest to wyjątkowo niekomfortowa sytuacja, bowiem poza lękiem i strachem związanym z tym zdarzeniem dochodzi jeszcze zazwyczaj problem barier językowych i braku wiedzy o tym, do kogo można się zwrócić o pomoc. Musisz mieć świadomość, że na terytorium państw członkowskich unii Europejskiej przysługują Ci takie same prawa jak obywatelom tego państwa, i organy ścigania tego państwa są zobowiązane do udzielenia Ci stosownej pomocy. Przede wszystkim pamiętaj, iż możesz zwrócić się o pomoc do konsulatu polskiego działającego na terytorium państwa gdzie doszło do popełnienia przestępstwa.Zostanie Ci tam udzielona niezbędnapomoc ze strony konsula, zostaniesz także poinstruowany co robić w celu obrony i dochodzenia swoich praw. Możesz się również zgłosić bezpośrednio na komisariat policji w kraju gdzie zdarzenie miało miejsce.Policja przyjmie Twoje zgłoszenie o popełnieniu przestępstwa a jeżeli nie władasz językiem obcym masz prawouzyskać pomoc tłumacza, który pomoże Ci w kontakcie z organami ścigania tego państwa orazwskaże, jak „poruszać się” w obowiązujących tam procedurach. Również policja w takim przypadku na Twoją prośbę ma obowiązek poinformować polskiego konsula o zaistniałej sytuacji. Jeżeli zostałeś pokrzywdzony przestępstwem na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej i nie zgłosiłeś tego faktu tamtejszej policji, możesz tego dokonać na terytorium Polski. Wówczas sprawa zostanie przekazana do właściwych organów państwa, w którym przestępstwo zostało popełnione.Ewentualne czynności procesowe jak np. przesłuchanie mogą być wówczas przeprowadzone w drodze tzw. pomocy prawnej czyli w drodze współpracy pomiędzy organami ścigania kraju zamieszkania pokrzywdzonego oraz kraju gdzie przestępstwo zostało popełnione. Jeżeli zajdzie konieczność abyś został przesłuchany przez organy ścigania tego państwa, może się to odbyć przed polskim sądem, bądź też np. w drodze wideokonferencji. Pamiętaj również, że jeżeli przestępstwo miało miejsce za granicą, a w wyniku którego doznałeś jakiegoś uszczerbku na zdrowiu, masz prawo uzyskać kompensatę z tego państwa na pokrycie kosztów Twojego leczenia. Nie jest przy tym wymagane, aby sprawca tego przestępstwa został schwytany. W tym celu musisz zgłosić się do prokuratora okręgowego w miejscu swojego zamieszkania z wnioskiem o przyznanie kompensaty. Twój wniosek wraz z niezbędną dokumentacją zostanie przekazany do odpowiednich organów orzekających państwa Unii Europejskiej, gdzie przestępstwo w wyniku którego doznałeś uszczerbku na zdrowiu zostało popełnione.

otwarty

JESTEM OSOBĄ POKRZYWDZONĄ PRZESTĘPSTWEM: KONSEKWENCJE I REAKCJE PRAWA OSÓB POKRZYWDZONYCH PRZESTĘPSTWEM POSTĘPOWANIE KARNE KTO JEST KIM


KTO MOŻE CI POMÓC? USŁUGI WSPARCIA MAP

Góra strony Mapa serwisu Wyjście